ศรีรังคนาถสวามีมนเทียร หรือ
ติรุวรังคัม เป็น
มนเทียรที่สร้างถวายบูชา
พระศรีรังคนาถ คือปางไสยาสน์ของ
พระวิษณุ มนเทียรนี้ตั้งอยู่ในเมือง
ศรีรังคัม เขตติรุจิรปัลลี รัฐทมิฬนาฑู ประเทศอินเดีย
[3] และสร้างขึ้นด้วย
สถาปัตยกรรมทราวิฑ มนเทียรได้รับการเชิดชูโดยนักบวช
อาลวาระ (Alvar) ใน
ทิพยประพันธ์ (Divya Prabhandha)
[4] และถือเป็นมนเทียรสำคัญใน 108 โบสถ์พราหมณ์ "
ทิพยทสัม (Divya Desam)" ที่สร้างถวายแต่องค์มหาวิษณุ
[3]มนเทียรนี้ถือเป็น
ไวษณวมนเทียรที่มีสีสันฉูดฉาดและงดงามที่สุดใน
อินเดียใต้ มนเทียรนี้ยังมีส่วนสำคัญยิ่งในประวัติของ
ลัทธิไวษณพ เริ่มจากงานของ
รามนุชา และผู้สานต่อที่ชื่อ
นาฐมุนี และ ยมุนาจรรย์ในศรีรังคัม
[5] สถานที่ตั้งซึ่งอยู่บนเกาะระหว่างแม่น้ำกลลิทัม และ
แม่น้ำกาเวรี[3] นั้นทำให้ประสบกับอุทกภัยได้ง่าย รวมทั้งทำให้ง่ายต่อการรุกรานและเปลี่ยนเป็นค่ายทหาร
[6] มนเทียรเคยถูกทำลายและปล้นชิงของมีค่าไปโดยกองทัพของ
รัฐสุลต่านเดลีซึ่งบุกเข้าโจมตีและทำลายล้าง
อาณาจักรปันทยะ (Pandya) เมื่อต้นคริสต์ศตวรรษที่ 14 และมนเทียรก็ถูกสร้างขึ้นใหม่อีกในปลายคริสต์ศตวรรษเดียวกัน
[7][8] มนเทียรได้รับการสร้างให้แข็งแรงขึ้น ป้องกันมากขึ้น และสร้าง
โคปุรัมจำนวนมาก ขยายอาณาเขตของมนเทียรมากในยุคคริสต์ศตวรรษที่ 16 และ 17
[9][10] มนเทียรนี้เคยเป็นหนึ่งในจุดศูนย์กลางสำคัญของ
ขบวนการภักติ ร่วมไปกับการร่ายรำและขับร้อง
[11]อาณาเขตของศรีรังคัมมนเทียรคือ 155
เอเคอร์ มีศาลเจ้า 81 ศาล, หอและ
โคปุรัม 21 หอ, ศาลาและ
มณฑป 39 หลัง และแท็งก์น้ำจำนวนอีกมากมายที่ประกอบเข้ากับระบบไขน้ำและอนุชลประทานที่ซับซ้อนของมนเทียร มนเทียรนี้ในปัจจุบันถือว่าเป็นโบสถ์พราหมณ์ที่ใหญ่ที่สุดในโลกที่ยังคงมีการใช้ประกอบศาสนพิธีเป็นนิจอยู่
[12][3]และถือเป็นแหล่งสำคัญของสถาปัตยกรรมทราวิฑดั้งเดิมที่ซับซ้อนและงดงามอย่างมีเสน่ห์